Promosyon Haram Mı Caiz Mi?
Promosyon haram mı caiz mi? Bankalar tarafından, kamu ya da özel sektörde çalışanlara ya da emeklilere, maaşlarını kendilerinden almaları halinde promosyon adı altında belirlenen miktarlarda ödeme yaparlar. Bu durum kredi kartı ile yapılan alışverişlere de yansıyor. Belirli tutarda yapılan alışveriş için kredi kartına promosyon yüklemesi yapılıyor. Faizin haram olduğuna inananlar ise bankalar tarafından müşterilere sağlanan bu avantajların haram ya da caiz olup olmadığı konusunda araştırmalar yapıyorlar.
Bankaların müşterilerine sağlamış oldukları bu avantajlar, kendi aralarındaki rekabetin sonucu olarak ortaya çıkıyor. Tam olarak faize benzemeyen bu uygulamaların faiz düşüncesinden tamamen uzak olduğunu düşünmek de yanlış değerlendiriliyor. Bu nedenle promosyon haram mı caiz mi diyen banka müşterilerinin, kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olmaları halinde, bankadan aldıkları promosyonları kendileri ya da bakmakla yükümlü bulundukları yakınları için değil de ihtiyaç sahipleri için kullanmaları öneriliyor.
Promosyon Haram Mı Caiz Mi?
Promosyon haram mı caiz mi konusu için Diyanet İşleri Başkanlığı fetva verdi. Verilen fetvaya göre işleyiş faize tam olarak benzemese de yine de faizden şüphelenmek gerektiği belirtildi. Buna göre banka promosyonu alan kişiler eğer temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda iseler aldıkları promosyonu ihtiyaç sahiplerine vermeleri gerektiği dile getirildi.
Promosyonun kendi adına yatırılan kişi için haram olma ihtimali bulunsa dahi bir başkasının ihtiyaçlarını karşılamakta kullanılmasının herhangi bir sıkıntıya neden olmayacağı ve o kişi açısından haram olarak kabul edilmeyeceği ifade edildi.
Banka Promosyonu Caiz Mi?
Bankalar sadece emeklilere ya da çalışanlara değil, farklı kurum ve kuruluşlara da maaşlarını personellerine kendi bankalarını kullanarak ödemeleri halinde belirli bir promosyon hakkı elde etme avantajı sağladı. Peki emekliler, çalışanlar ya da kurum ve kuruluşlara verilen banka promosyonu caiz mi yoksa haram mı?
Emeklilere verilen promosyon 20.000 TL’yi aşmaz iken durum çalışanlar açısından aynı olmadı. Banka promosyonu olarak 40.000 TL ve üzerinde tutarlar alan çalışanlar oldu. Kurum ve kuruluşların aldıkları promosyon tutarları ise bu rakamlardan çok daha yüksek olarak belirlendi.
Ancak söz konusu promosyonu alanların yaptıkları tek şey söz konusu bankayı seçmekti. Bu nedenle hak edilmiş bir tutar olmadığı yönünde kanaate varan Diyanet İşleri Başkanlığı, bu nedenle uygulamanın tam olarak faiz niteliğinde sayılmasa da faize benzemesi dolayısı ile ihtiyaç sahibi olmayanlar tarafından kullanılmasının caiz olmadığı fetvasını verdi.
Promosyonların Haram Olma Sebepleri
Promosyonların haram olma sebepleri Diyanet tarafından verilen fetvada şu şekilde açıklandı: Gerek maaşlar; gerekse kredi kartı alışverişleri sonrasında elde edilen promosyonlar, banka müşterilerinin söz konusu parayı kazanmak için herhangi bir emek sarf etmediği tutarlardır.
Bankalar, kendi üzerlerinden yapılan harcamalar ile elde ettikleri kar miktarının bir kısmını müşterileri ile paylaşmaktadırlar. Bu nedenle promosyonların haram mı yoksa caiz mi olduğuna yönelik sorunun yanıtı haram olarak verilmiş. Bu durum en azından ihtiyaç sahibi olmayan banka müşterileri için geçerlidir.
Banka Promosyonu Haram Mı?
Banka promosyonunun haram olup olmadığı kredi kartı kullanımı yaygınlaşmaya başladığı günden itibaren yanıtı araştırılan konular arasında yer almaktadır. İlk olarak promosyonlar kredi kartlarına yüklenen puanlarla verilmiş. Bir kaç sene öncesinde ise emekli maaşlarına verilen banka promosyonları ile bu durumun haram mı yoksa caiz mi olduğu araştırılmaya başlanmıştır.
Faizin haram olduğuna dair inanış ülkemizde yaygın bir inanıştır. Bununla birlikte vatandaşlar sahip olduğu paranın bankadan gelen faizi ile geçimini sağlamaya sağlıyor. Buna ek olarak yatırımının değer kazanmasını hedeflemektedir.
Fakat faizin haram olduğu inanışına sahip olan kişilere göre hak edilerek kazanılmamış olan hiç bir kazanç da caiz değildir. Bu nedenle bankadan alınan promosyonların caiz olmadığı düşünülüp, bankadan alındığında bir ihtiyaç sahibinin değerlendirmesine olanak sağlanması gerektiği düşüncesi benimsenmektedir.
Promosyon Caiz Mi?
Promosyonun caiz olup olmadığına yönelik araştırmalar, promosyon alma hakkı elde eden vatandaşlar tarafından sıklıkla yapılıyor. Ancak konu kendileri için bir hak şeklinde düşünüldüğü için de almayı tercih ediyorlar.
Çalışıp kazanmadan, hak edilmediği düşünülerek alınması dolayısı ile haram mı şeklinde düşüncelere neden oldu. Ayrıca, Banka promosyonlarının alınıp sadaka olarak bir ihtiyaç sahibine verilmektedir. Bu konuda Diyanet İşleri Başkanlığı tarafında verilen fetvaya göre hiç bir sakınca bulunmuyor.
Banka Promosyonu Caiz Mi Nihat Hatipoğlı
Banka promosyonunun caiz mi yoksa haram mı olduğu konusuna Nihat Hatipoğlu da cevap verdi. Hatipoğlu’na göre bankalara yapılan ödemeler devlet tarafından gerçekleştiriliyor. Bankalar ise vatandaşların paraları kendi himayelerinde bir kaç gün kalsa da kar elde ediyor. Bu kar içerisinden de müşterilerine hediye ya da promosyon adı altında bir katkı sağlıyor.
Nihat Hatipoğlu söz konusu haram mı yoksa caiz mi sorusunu cevapladı. Buna göre promosyon ödemelerinin banka müşterileri tarafından talep edilmemesi sebebiyle faiz değildir. Bu nedenle kendisine bu şekilde sorular yöneltenlere, verilen promosyonların alınabileceğini ifade etti. İster kendileri, isterlerse de ihtiyaç sahipleri için kullanabileceklerini belirterek bu paranın caiz olduğunu ifade ediyor.
Banka Promosyonu Caiz Mi Cübbeli
Promosyon haram mı caiz mi konusunda vatandaşlar bilgi almak ister. Vatandaşlar bankalardan aldıkları promosyonlar ile ilgili meraklarını Cübbeli Ahmet hoca tarafından yanıt geldi. Buna göre konuya dair Cübbeli Ahmet tarafından verilen bilgi şu şekildedir:
Genel olarak banka faiz ile iş yapan bir kurumdur. Dolayısı ile vatandaşların bu kurumlarla işi olmamalıdır. Ancak maaş almak ya da ödeme yapma zorunluluğu nedeniyle bankalar mecburidir.
Bu gibi bir durumda bankada biriken promosyonun alınması; bankaya bırakılmaması gerekir. Aksi halde bankanın faiz amacına destek olmuş olursunuz. Bankadan alınan promosyonun ihtiyaç sahibi fakir fukaraya verilmesi Cübbeli Ahmet tarafından yapılan öneri niteliğindedir.
Banka Promosyonu Caiz Mi Cevat Akşit
Cevat Akşit tarafından, verilen banka promosyonu caiz mi sorusunun yanıtı ise kesin olarak olumsuzdur. Yapılan promosyon ödemelerinin yüksek faiz oranlarına bağlı olarak gerçekleşir. Belirten Akşit, faiz kavramı ile ilgili tutumun ise zaten net olduğunu belirtir.
Promosyon haram mı caiz mi konusuna yönelik değerlendirmelerde bulunan pek çok görüş birbirinden farklıdır.